دستکشهای پزشکی پوششی بسیار ظریف و نازک هستند که جنسی کاملا یکبار مصرف داشته و کاربرد آنها در زمینه پزشکی از قبیل معاینات و عمل‌های جراحی با هدف عدم انتقال میکروب و آلودگی در بین بیماران بسیار قابل توجه است. این وسیله سبک و یکبار مصرف انواع مختلفی دارد که مواد اولیه آنها از انواع پلیمرهای لاستیکی و لاتکس می باشد.
بخاطر حساسیت بالایی که دستکشهای پزشکی دارند و میزان لطافت و ظرافتی که در جنس آنها نهفته است به هیچ وجه لمس عضو بدن را در حین معامله و یا جراحی مختل نمی‌کنند و در عین حال هیچ گونه آسیبی به بدن حتی به اندام‌های داخلی اعضا وارد نمی‌نمایند. لاتکس موجود در دستکش پزشکی، کشسانی آن را بیشتر نموده و در نتیجه انگشتان پزشک به راحتی حرکت داشته و اختلال در حمل و استفاده سایر ابزار پزشکی نیز ایجاد نمی‌شود.
استاندارد انواع دستکشهای پزشکی در سازمان بهداشت جهانی بررسی و ضمانت شده و تاکنون در صورت استفاده صحیح از آن، هیچگونه گزارشی پیرامون آسیب و یا انتقال بیماری ارائه نشده است.
در این مقاله با انواع این کالای پزشکی آشنا شده و جنسیت و ساختار آنها را در کنار کاربردهای مختلفی که دارند خواهیم شناخت.
دستکش لاتکس معروف ترین نوع دستکش پزشکی
دستکشهای پزشکی لاتکس از نوعی لاستیک طبیعی ساخته می‌شوند که مواد اولیه آن کاملا گیاهی و موجود در طبیعت می‌باشد. اگر کشسانی و قابلیت انعطاف بالای این جنس را در کنار دوام و مقاومت آن باهم در نظر بگیریم این نوع از دستکشهای پزشکی، پر استفاده ترین نوع در مقایسه با سایر انواع می‌باشد.
مصرف کننده این نوع دستکش ها بخاطر چسبندگی کاملی که لاتکس به دستانش دارد، راحتی در هنگام کار را دقیقا حس می‌کند. از انواع دستکش لاتکس میتوان به دو نوع پودری و بدون پودر اشاره نمود. دلیل وجود پودر دستکش لاتکس بخاطر راحتی در پوشیدن آنها و عدم چسبندگی در هنگام پوشیدن است و دلیل خاص دیگری ندارد.
گرچه جنس پودر کاملا بهداشتی و گیاهی است اما کسانی که احیانا نسبت به این پودرها حساسیت دارند بهتر است نوع دوم یعنی بدون پودر آن را استفاده نمایند.
از آنجایی که دستکشهای پزشکی یکبار مصرف هستند، نوع دستکش لاتکس نگرانی تولید زباله مصرفی حاصل از آن را کاملا برطرف نموده است؛ زیرا که این مدل دستکش پزشکی کاملا تجزیه پذیر بوده و خاصیت بازگشت پذیری به طبیعت را دارد. این دستکش‌ها برای پزشکانی که در عمل جراحی به مدت زمان طولانی تری نیاز دارند بسیار مناسب است.
ضخیم ترین نوع دستکش های پزشکی کدام اند؟
با توجه به نوع کارکرد مصرف کننده برای کسانی که هم راحتی و هم ضخامت برایشان در الویت است لازم است اولین گزینه انتخابیشان انتخاب دستکش وینیل باشد. بخاطر این ویژگی مهم بسیاری از نقاشان که با رنگ سروکار دارند و یا خانم‌های خانه داری که ساعاتی از روز را مشغول به آشپزی و شیرینیپزی هستند، اغلب از این نوع دستکش‌ها برای محافظت از پوست خود استفاده می‌نمایند.
دستکش وینیل در هنگام آشپزی، مانع از انتقال بوی مواد غذایی به دست‌ها شده و همچنین در حین نقاشی مانع از اثابت رنگ به دستان نقاش می‌شود. جنس و ماده تشکیل دهنده دستکشهای وینیل از ماده پلی وینیل کلرید بوده که در واقع همان پی وی سی می‌باشد.
درجه ایجاد حساسیت این نوع از دستکشهای پزشکی در مقایسه با انواع مشابه خود بسیار پایین و منفی صفر درصد است. در کنار این ویژگی های بسیار برجسته دستکش وینیل یک ایراد کوچک نیز دارد و آن این است که بطور محکم به دست ها نمیچسبد و حرکت دارد و از طرفی دوام طولانی مدت ندارد. اما ضخامت بالای آن مقاومت بسیار بالایی داشته و همچنین قیمت بسیار پایین تری نسبت به انواع دیگر دارد. استفاده از دستکش وینیل نیاز به استریله شدن نیز دارد.
بهترین نوع دستکش پزشکی برای آزمایشگاه ها
وجود پلی مر سه گانه در یک نوع دیگر از دستکشهای پزشکی مقاومت آن را بسیار بالا برده است؛ با این تفاوت که جنس اولیه این نوع دستکش پزشکی از پلیمر مصنوعی و صنعتی می‌باشد. این ویژگی که به دستکش نوع نیتریل اختصاص دارد موجب شده که مقاومت آن را در مواجه با مواد شیمیایی بسیار بالاتر ببرد.
قدرت مقاومت دستکش نیتریل در مقایسه با دستکس لاتکس تقریبا سه برابر گزارش شده است. اما در میزان انعطاف پذیری و ایجاد حالت کشسانی بسیار پایینتر از لاتکس عمل می‌کند.
نکته مهم اینکه معمولا پزشکانی که در حوزه کاری عمل‌های جراحی هستند از دستکش نیتریل استفاده نمی‌کنند و این امر بدین خاطر است که ضخامت این دستکش‌ها در حرکت‌های ظریف انگشتان اختلال ایجاد می‌کند؛ اما از طرفی در آزمایشگاه‌های پزشکی و بخصوص صنعتی مانند آزمایشگاه‌های شیمی که در مواجه با مواد شیمیایی قرار دارند انتخاب این نوع از دستکش پلیمری در الویت است.
همچنین در محیط مربوط به آرایشگاه که با رنگ و مواد شیمیایی مختلفی در جهت زیباسازی و یا ترمیم مو سروکار دارند استفاده از دستکش نیتریل بسیار توصیه شده است. نکته دیگر اینکه این نوع دستکش‌ها در سایزها و رنگ های متعدد دربازار موجود هستند.
پر اهمیت ترین نکات در استفاده از دستکشهای پزشکی
اگرچه تنها ایراد دستکشهای پزشکی بالابودن هزینه و قیمت خرید آن‌هاست اما حفاظت از سلامت بیماران و همچنین محافظت از پوست، بالاترین ارزش و قیمت گذاری را در مقایسه با هر نوع هزینه مادی دیگر داراست.
از جمله نکات مهمی که در خصوص استفاده از این وسیله پزشکی حائز اهمیت است اشاره به چند نکته مهم است. اول اینکه این دستکش‌ها قابلیت تمیز شدن پس از شستشو را ندارند و هیچگاه بصورت دوبار مصرف نمی‌شوند و کاملا یکبار مصرف هستند. این عمل به خودی خود مانع از انتقال آلودگی به بدن بیمار می‌شود.
نکته دیگر اینکه پزشک، پرستار و هر فرد مصرف کننده‌ای، لازم است دستکش پزشکی سایز دست خود را بپوشد تا در هنگام انجام کار به مشکل برنخورد. لازم است در هنگام انتخاب نوع دستکشهای پزشکی به نحوه کارکرد آنها نیز توجه شود و متناسب با ظرافت در کار به انتخاب نوع آن بپردازید چرا که با وجود شباهت‌های ظاهری، هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارند.
بطور مثال جدیدترین و ویژه ترین نوع دستکش‌ها، دستکش ضد ایدز بوده که پزشکانی که در مراکز درمانی در مواجه با این بیماران خاص قرار دارند حتما باید در هنگام تماس با بیماران استفاده از این نوع دستکش‌ها را جدی بگیرند. دنسیس بزرگترین فروشگاه تجهیزات و دستکش های پزشکی در ایران است.
