همه دروغ می گویند کتابی ساده و روان دربارهٔ کلان داده یا همان بیگ دیتا است. شاید این کتاب چندان قوی نباشد، اما نثر روان آن باعث میشود گزینهٔ مناسبی برای ورود به دنیای علم داده و بیگ دیتا باشد. به جای توضیح زیاد، چند جمله از ابتدای فصل چهارم کتاب را نقل میکنیم تا اگر آن را پسندیدید، معرفی کاملتر و نقد کتاب را در متمم بخوانید:
با وارد شدن بحث هوش مصنوعی به گفتگوهای عمومی و رواج یافتن گستردهٔ برخی از کاربردهای آن (مانند مدلهای زبانی و هوش مصنوعی مولد) این دغدغه در ذهن بسیاری از مدیران شکل گرفته که چگونه میتوانند از هوش مصنوعی در کسب و کار خود استفاده کنند؟ و یا به زبان دقیقتر: استراتژی کسب و کار خود را چگونه با تحولاتی که در حوزه هوش مصنوعی به وجود آمده تطبیق دهند؟
کتاب علوم مصنوعی یک کتاب در مورد تصمیم گیری (به معنای سنتی و محدود کلمه) نیست. همچنین محتوای آن به تصمیم گیری و حل مسئله محدود نشده است. اما از آنجا که این کتاب را یکی از آثار جریانساز در زمینهٔ تفکر طراحی میدانند و تفکر طراحی هم یکی از رویکردهای حل مسئله محسوب میشود، کتاب علوم مصنوعی را در فهرست کتاب های مهارت حل مسئله و تصمیم گیری قرار دادهایم.
یکی از پیچیدگیهای هوش مصنوعی این است که هنوز تکلیف هوش طبیعی چندان مشخص نیست! وقتی از پای مصنوعی حرف میزنیم، میدانیم پای طبیعی چیست. وقتی از تنفس مصنوعی حرف میزنیم، تنفس طبیعی را میشناسیم. وقتی از گل مصنوعی صحبت میکنیم، گل طبیعی را میشناسیم. اما در مورد هوش مصنوعی چنین نیست.
کتاب انسان چارچوبساز در نگاه اول یک کتاب در مورد هوش مصنوعی نیست. بلکه همانطور که از اسمش پیداست به مفهوم مدل ذهنی میپردازد. نویسندگان کتاب انسان چارچوبساز معتقدند مهمترین نقطهٔ قوت ذهن انسانها چارچوبسازی و مدلسازی است. به این معنا که مغز میتواند بسته به نیاز و اهداف خود، تصویری سادهشده از جهان بسازد و بر پایهٔ آن تصمیم بگیرد.
این روزها وقتی صحبت به هوش مصنوعی کشیده میشود، کسانی که کمتر با شاخههای متنوع هوش مصنوعی آشنا هستند، بلافاصله یاد هوش مصنوعی مولد (Generative AI) میافتند؛ سرویسهایی مثل چت جی پی تی، گراک، دیپ سیک و مانند اینها. اما یکی از کاربردهای بسیار مهم هوش مصنوعی – که قدمتش بسیار بیشتر از Gen AI است و هنوز هم با تار و پود زندگی ما آمیخته شده، استفاده از هوش مصنوعی در سیستمهای توصیه گر است.
ترنس سینوسکی از چهرههای برجسته در حوزهٔ علوم اعصاب محاسباتی (Computational Neuroscience) است که چند دهه از عمر خود را برای شناخت بهتر پیچیدگیهای مغز انسان و ارزیابی و پیشبینی ظرفیت سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی صرف کرده است. او نخستین حضور جدی در بیرون از فضای دانشگاه را با انتشار کتاب «انقلاب یادگیری عمیق / Deep Learning Revolution» تجربه کرد. کتابی که زبان سادهای دارد و توانست مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرده و راضی کند.
ایتان مولیک استاد مدیریت کسب و کار و کارآفرینی در مدرسه وارتون دانشگاه پنسیلوانیا است. او علاقهٔ ویژهای به حوزهٔ نوآوری و فراگیر شدن نوآوری دارد و در این زمینه کتابها و مقالات متعددی هم تألیف کرده است. مولیک از زمانی که چت جی پی تی به بازار معرفی شد، به این محصول نیز علاقه نشان داد. او در همان سال ۲۰۲۲ مقالهای هم در این باره برای وبلاگ HBR نوشت که بعداً در کنار مقالات دیگران در کتاب HBR Must Reads on AI هم منتشر شد و در گام بعد در اوایل سال ۲۰۲۴ کتاب هوشیار (Co-intelligence) را به بازار عرضه کرد.
این روزها که دوران رونق هوش مصنوعی است، با سیل کتاب های هوش مصنوعی مواجهیم و نویسندگان مختلف میکوشند از زوایای گوناگون به این تکنولوژی بپردازند. در کنار کتابهای تکنیکی هوش مصنوعی (که برنامهنویسی و توسعهٔ نرمافزار یا استفاده از اپلیکیشنها و سرویسها را آموزش میدهند) کتابهای بسیاری هم دربارهٔ فلسفهٔ هوش مصنوعی و آینده هوش مصنوعی منتشر شدهاند.